Węgry: skarb tysięcy monet z XV-XVI w.

Na Węgrzech odkryto duży skarb denarów z pierwszej połowy XVI wieku - łącznie blisko 7000 sztuk, w dwóch turach, w 2019 roku i grudniu 2020 roku. Co czyni znalezisko znacznie ciekawszym, to dodatki.

O znalezisku poinformowało Ferenczy Múzeumi Centrum, w dniu 10 stycznia tego roku, na Facebooku, a 23 stycznia ukazało się uzupełnienie komunikatu, w którym pracownicy Muzeum stwierdzili, że żadna ich informacja prasowa nie spotkała się dotąd z tak dużym zainteresowaniem - od Australii do Bułgarii. Rzeczywiście, pisano o tym odkryciu, dla przykładu i w Heritage Daily, i na stronie Ancient Origins. Muzeum  prowadziło w latach 2019-2020 badania archeologiczne na stanowisku średniowiecznym, w miejscowości Újlengyel w gminie Pest, co można - jak pisze Zwiadowca Historii - przełożyć na "Nowy Polak". W pierwszym roku badań znaleziono jedynie 150 monet. W ubiegłym miesiącu archeolodzy powrócili na stanowisko z wykrywaczami metalu i znaleźli nowy zespół monet, w pewnym oddaleniu od poprzedniego miejsca, wraz z glinianym garnkiem, w którym był ukryty. Garnek był rozbity na wiele części, ale - jak widać na zdjęciach - zespół zachował się w zwartej postaci.  

Miejsce odkrycia skarbu. Za zgodą: Ferenczy Múzeumi Centrum (©).

Rozbity garnek i jego zawartość. Za zgodą: Ferenczy Múzeumi Centrum (©).

W skład zespołu wchodziły monety Macieja Korwina (1458-1490), Władysława II Jagiellończyka (1490-1516) i Ludwika II Jagiellończyka (1516-1526). Skarb został ukryty zapewne około roku 1526 (na pewno nie wcześniej niż w 1520 r.), a więc zapewne w związku z Bitwą pod Mohaczem. Sporą wartość takiego majątku badacze przeliczyli na zakup 7 koni ówcześnie lub 1 luksusowego samochodu... obecnie. 

Cztery floreny ze skarbu. Za zgodą: Ferenczy Múzeumi Centrum (©).

No dobrze, teraz o dodatkach. To jedna moneta srebrna i cztery złote. Ta pierwsza to... denar Lucjusza Werusa, czyli współrządcy Marka Aureliusza w latach 161-169. Monety antyczne, zwłaszcza denary rzymskie, znajdowane były w Europie od średniowiecza i są wciąż znajdowane. Po prostu było ich kiedyś naprawdę bardzo dużo, a dzisiaj zostało, no cóż, znacznie mniej, ale wciąż dużo. Ze względu na wysoką jakość kruszcu, monety zwane dawniej "pieniążkami świętego Jana" włączano do ukrywanego majątku. Właśnie ukazała się praca zbiorowa pt. "Okruchy starożytności. Użytkowanie monet antycznych w Europie Środkowej, Wschodniej i Północnej w średniowieczu i w okresie nowożytnym" pod redakcją Mateusza Boguckiego, Arkadiusza Dymowskiego i Grzegorza Śnieżki, poświęcona dokładnie takim przypadkom.

Monety po wstępnej segregacji. Za zgodą: Ferenczy Múzeumi Centrum (©).

Cztery złote monety - floreny - możecie oglądać na zdjęciu; zostały wybite za panowania Macieja Korwina w mennicy w Kremnicy. Jednak najrzadszym ze wszystkich numizmatów w skarbie był denar watykański papieża Piusa II z lat 1458-1464. 

***

Zainteresowani? Zajrzyjcie koniecznie do działu Internet - tam znajdziecie znacznie więcej źródeł!